Bọn nâng bi Bác Hồ với bài thơ hay nhất...

Tiến lên chiến sĩ đồng bào..."
Nghe thơ thì biết thằng nào làm thơ...

Đó là câu thơ lan truyền trong giới văn nghệ bao năm nay, một câu thơ chế riễu vì sự nâng bi quá đáng của các thợ nâng bi nước ta khi nâng bi Bác Hồ. Chủ Tịch Hồ Chí Minh có thể là một nhà CM, Lãnh tụ lập quốc, nhưng không nhất thiết phải là một nhà thơ, và lại càng không phải là nhà thơ số 1 của Việt Nam. Nhưng sau khi ông chết lâu rồi mà bọn nâng bi cũng không quên nghiệp cũ và phóng ông lên là số 1 với bài thơ số 1. Đó là bài thơ tiếng Hán, bài Nguyên Tiêu của Hồ Chí Minh :

Nguyên Tiêu 

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.

Dịch nghĩa 

Đêm nay, rằm tháng giêng, trăng vừa tròn,
Nước sông xuân tiếp liền với màu trời xuân.
Giữa nơi khói sóng thăm thẳm, bàn bạc việc quân,
Nửa đêm trở về, thuyền chở đầy ánh trăng.

Bản dịch của Xuân Thuỷ 

Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.

Hồ Chí Minh

Thật khôi hài khi đây lại được các thợ nâng đó đưa lên làm Bài Thơ Hay Nhất trong 100 bài thơ Việt Nam thế kỷ 20. Quả là Hội Nhà Văn VN toàn những hội viên uống thuốc liều hoặc thuốc mất liêm sỉ. Người ta nói thơ này là Bác chôm của ai đó về làm của mình nhưng tôi thì tôi không tin. Vì thơ chôm thường thường là thơ hay, thơ độc thì người ta mới chôm chứ. Thơ bèo nhèo như bài Nguyên Tiêu này thì chắc là thơ của Bác rồi. Đã vậy ông cán bộ cao cấp Xuân Thuỷ dịch nữa khiến cho bài thơ này của Bác đã dở rồi lại còn dở hơn. Ấy vậy mà bài thơ này đã leo lên đứng đầu tất cả các bài thơ khác trong lịch sử thì quả là bọn thợ nâng bị ở Hội Nhà Văn đã phạm thượng, lôi cả Bác Hồ đang ở trong Lăng dậy để nâng bi. 

Nâng bi chi mà nâng tới tận cổ,
Nâng bi kiểu đó bằng mười bóp bi nhau...

Nói cho công bằng thì thơ của Bác Hồ không hay, nếu không muốn nói là dở. Những câu thơ hò, vè của Bác chỉ là những câu thơ cổ vũ phong trào, động viên chiến đấu...trong từng thời kỳ khác nhau của lịch sử, những câu thơ, ca dao bình dân dễ viết, dễ đọc và dễ nhớ chứ không phải là những áng thơ tuyệt hay, tuyệt kỹ trong nền thi ca hùng hậu của chúng ta để rồi các chuyên gia nâng của chúng ta nâng lên hàng siêu đẳng như rứa. 

Và tốt nhất là khi đã làm lãnh tụ thì không nên là một nhà thơ. Chúng ta đã có thời kỳ có các nhà thơ làm lãnh tụ chính trị CM như Sóng Hồng (Trường Chinh), Tố Hữu, Nguyễn Đình Thi...Và đó là thời gian có nhiều sai lầm như thế nào, các vụ Nhân Văn Giai Phẩm và trấn áp các nhà văn thơ tàn baọ ra sao. Tốt nhất đã làm văn chương thơ ca thì thôi đừng leo vào làm chính trị thì thôi, đừng thơ thẩn nữa. Như vậy đỡ khổ cho dân cho nước, mà nhà thơ cũng như thơ ca nói chung không bị mang tiếng oan bởi những ông thơ văn dở dở ương ương...

Mai Tú Ân