Chúng ta cần đoàn kết hay cần minh bạch

Giữa lúc thực trạng đoàn kết đang rối bời như hiện nay thì cuộc tấn công vào các cá nhân đang làm từ thiện để đòi hỏi sự minh bạch đã chẳng đem kết quả gì ngoài sự chia rẽ ngày càng trầm trọng hơn.  Cuộc chiến giữa những anh “cởi áo cho thiên hạ xem lưng" đã đi đến hồi kết với bài  viết của bạn Van Trang, thống kê về các con số thu chi của nhóm Mai Info đã như một nhát đinh cuối cùng đóng lên quan tài của vụ cãi cọ nhau này.

Hãy hỏi các em nhỏ miền Trung này cần tiền cần gạo hay cần minh bạch

Không nhắc đến tên ai để có thể suy diễn nên MTA chỉ nói chung chung với mục đích rút ra một bài học từ thực tế đáng buồn này. Trước hết ta cần phải xác định những người tham gia công cuộc đấu tố này đều là những người đáng tin cậy chớ không phải AN, DLV gì cả. Họ thấy được điều gì đó và họ có quyền lên tiếng và như thế thì chỉ tốt cho mọi người mà thôi. Chỉ có điều kéo dài không cần thiết, nhỏ nhặt không cần thiết khiến vụ việc đi ra ngoài tầm kiểm soát.

Còn về những người bảo vệ người làm từ thiện thì thật đơn giản. Khi ta tấn công ai đó thì cũng có người phản biện để bênh vực kẻ đó trong một cuộc chơi hoàn toàn dân chủ chứ. Theo tất cả sự tố cáo, và cứ cho tất cả là đúng như những lời tố cáo đi, giả dụ như vậy thì chứng tỏ Dũng Mai đã phạm tội gì ? Anh ta phạm tội không rõ ràng về chi tiêu trong số tiền huy động được để giúp dân oan, dân vùng lũ lụt. Anh ta là người huy động tiền tài trợ từ khắp nơi và đưa đến đúng chỗ là dân nghèo, gia đình các tù nhân lương tâm số tiền hàng tỷ đồng. Trong quá trình đó có sự thiếu hụt vài, đến vài chục triệu đồng. Cứ cho là như vậy đi. Thế nhưng từ hồi ở CLDO, anh ta đóng góp 100 triệu tiền túi, rồi ở Mai Info anh ta đóng góp tiền bán mấy bức tranh cả trăm triệu đồng. Vậy thì liệu những lời tố cáo anh ta thụt két tiền cứu trợ vài chục triệu đồng có đứng vững không nếu so sánh giữa hai khoản tiền ? Cứ cho là như thế thì chỉ có như thế mà thôi.

Nguyên tắc làm từ thiện rất đơn giản. Người nhận tiền bạc chỉ có trách nhiệm một cách tương đối chứ không bắt buộc về việc phải thông báo với người gửi tiền về việc thu chi như thế nào. Người gửi có toàn quyền muốn tiếp tục gửi hay không đến người nhận này hay người nhận khác qua hành động công khai của họ. Và nói một cách chân thành thì người nhận tiền cố gắng minh bạch hoá tiền thu chi với người gửi chỉ để mong muốn sự minh bạch cho họ chứ người nhận không có nghĩa vụ bắt buộc phải giải trình, và nếu phải giải trình thì họ không bắt buộc phải giải trình với những người không phải là người gửi  tiền. Chỉ có những người gửi tiền mới là người có được các yêu cầu giải trình đó. Có thể và nên kín đáo là tốt nhất. Còn người không gửi tiền thì không nên tham gia, vì tham gia vào sẽ giống như ngồi xét xử ai đó mà không có chứng cứ vậy. Nên tôi đồng ý với ý kiến của anh Le Dung Vova rằng, những người không gửi tiền thì miễn bàn vào. Và nói thẳng ra rằng chính những người này mới là những người gây chuyện ầm ĩ.

Tiền của người tài trợ có tấm lòng vơí người dân trong nước rất đáng quí, và hẳn người tài trợ cũng nghĩ rằng, nếu qua người trung gian thì cũng có thể hao hụt ít nhiều vì chi phí phát sinh. Miễn là phần lớn số tiền đi đến nơi chốn mà họ muốn, cũng như họ đa phần đều không muốn kể lể ra để làm gì. Tiền từ thiện là tiền tấm lòng của họ khi trao cho Dũng Mai, rồi anh này thông báo công khai lên rằng đã nhận tiền của họ rồi, và sẽ đưa đến chỗ họ muốn. Thế là xong. Các người làm từ thiện thử đưa cho các hội đoàn từ thiện nhà nước như Hội Chữ Thập Đỏ Việt Nam đi, rồi đến hỏi họ chi tiêu như thế nào thì liệu có ai trả lời không ?

Tóm lại là nghĩa vụ của người làm công tác từ thiện là một công việc đáng trân trọng, cũng như nghĩa vụ của họ đối với cộng đồng chúng ta chỉ là con số không tròn trĩnh. Họ có quyền đưa ra hay không đưa ra các số liệu cũng như phải che giấu tên tuổi người gửi. Việc của họ không phải thông báo cho chúng ta thu chi thế nào, mà là có kéo dài được công việc đáng ngưỡng mộ của họ đang làm hay không ? Người gửi tiền và người dân oan, dân nghèo có cần họ hay không mà thôi. Riêng chúng ta không ở trong vòng tiền bạc đó, không biết mô tê gì thì không nên tham gia. Những người tấn công phải rút ra bài học này, Dũng Mai cũng rút kinh nghiệm nhưng những người ngoài cuộc như chúng ta mới cần rút kinh nghiệm nhiều hơn cả. Cuộc tấn công đòi hỏi sự minh bạch này đã không đạt được kết quả bởi chưa thấy minh bạch đâu mà thấy mất đoàn kết đã.

Chuyện ầm ĩ không đáng có này xảy ra chẳng làm ai thiệt hại gì. Các người làm thiện nguyện sẽ vẫn làm cái công việc mà họ đang làm. Chỉ có phong trào chung của những con người cao cả, dám đứng lên phản biện chính quyền là thiệt hại mà thôi.

Tất cả các bạn, cách này hay cách khác đang cũng làm những điều mà người dân nghèo mong đợi. MC Phan Anh, Dũng Mai, Le Dung Vova, Nguyễn Lân Thắng và ngay cả JB Nguyễn Hữu Vinh, Nguyễn Tường Thuỵ, Lâm Ngân Mai cũng đang làm các công tác từ thiện mà mọi người đều hâm mộ. Hãy làm tốt các công việc đó, và đừng nhìn nhau giữa những người đang làm việc giống nhau…

MTA